açık tohumlu bitkiler ne demek?
Açık Tohumlu Bitkiler (Gymnospermler)
Açık tohumlu bitkiler (Gymnospermae), tohumları bir meyve veya ovaryum içinde kapalı olmayan bitki grubudur. Bu, tohumlarının doğrudan kozalak pullarının veya yaprak benzeri yapıların üzerinde açıkta olduğu anlamına gelir. "Gymnosperm" kelimesi, "çıplak tohum" anlamına gelen Yunanca kelimelerden türetilmiştir.
Temel Özellikleri:
- Tohum: En belirgin özellikleri, tohumlarının açıkta olmasıdır. Tohumlar, bir meyve tarafından korunmaz.
- Yapraklar: Yaprakları genellikle iğne şeklinde veya pulsuzdur. Bazı türlerde daha geniş yapraklara da rastlanır.
- Vasküler Sistem: Gelişmiş bir vasküler sisteme sahiptirler; yani su ve besin maddelerini taşımak için özelleşmiş dokuları (ksilem ve floem) bulunur.
- Üreme: Genellikle kozalaklar aracılığıyla ürerler. Erkek kozalaklar polen üretirken, dişi kozalaklar tohumları oluşturur. Polen, rüzgar yoluyla dişi kozalaklara taşınır.
- Odunsu Bitkiler: Çoğunlukla ağaç veya çalılardır.
Önemli Gruplar:
- Çamgiller (Pinaceae): Çam, ladin, köknar gibi türleri içerir. Kuzey yarımkürede yaygın olarak bulunurlar.
- Servigiller (Cupressaceae): Selvi, ardıç gibi türleri içerir. Kozalakları genellikle küçüktür.
- Ginkgogiller (Ginkgoaceae): Günümüzde tek türü olan Ginkgo biloba (mabet ağacı) bulunur. Fosil kayıtlarına göre geçmişte daha yaygınmış.
- Sikasgiller (Cycadaceae): Tropikal ve subtropikal bölgelerde yayılış gösterirler. Palmiye ağaçlarına benzerler ancak palmiye ağaçları kapalı tohumlulardır.
- Porsukgiller (Taxaceae): Zehirli bileşikler içeren türleri bulunur. Tohumları etli bir örtü (aril) ile çevrilidir.
Ekonomik Önemi:
- Kereste üretimi
- Kağıt endüstrisi
- Reçine ve terebentin üretimi
- Süs bitkisi olarak kullanımı
Açık tohumlu bitkiler, orman ekosistemlerinin önemli bir parçasıdır ve dünya ekonomisi için de büyük bir değere sahiptir.